സർവ്വം അനിത്യം
ഇഷാ ധർമ്മ സൂക്തം 98:3 ശ്രദ്ധിക്കുക,
"പ്രപഞ്ചത്തിൽ ചിരകാലം നിലനിൽക്കുന്നതായി ഒന്നുമില്ല. സർവ്വവും പരിപൂർണ്ണ നാശത്തിലേക്കോ മറ്റൊരു രൂപ പ്രവേശനത്തിലേക്കോ വഴി മാറുന്നു. എന്തിന് ഭൗതീക വസ്തുക്കൾ തൊട്ട് മനുഷ്യന്റെ ചിന്തകൾ വരെ മാറ്റത്തിനു വിധേയമാകുന്നു. സർവ്വതും അനിത്യമാണ്. ഇതാണ് പ്രപഞ്ച സത്യം."
പ്രകൃതിയുടെ അടിസ്ഥാന തത്വങ്ങളിലൊന്ന് സർവ്വവും അനിത്യമെന്നതാകുന്നു. ജീവജാലങ്ങളുടെ ജനനവും മരണവും മുതൽ ഋതുക്കളുടെ മാറ്റം, നക്ഷത്രങ്ങളുടെ ജനനവും മരണവും, കാലക്രമേണ ജീവിവർഗങ്ങളുടെ പരിണാമം എന്നിവയിൽ ഈ അശാശ്വതത പ്രകടമാണ്. ഒന്നും എന്നേക്കും മാറ്റമില്ലാതെ നിലനിൽക്കുന്നില്ല എന്നത് പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ നിലനിൽപ്പിന്റെ ഒരു അടിസ്ഥാന വശമാണ്.
മനുഷ്യബന്ധങ്ങൾ എല്ലത്തിന്റെയും നശ്വരതയുടെ മറ്റൊരു ഉദാഹരണമാണ്. സൗഹൃദങ്ങൾ, പ്രണയ ബന്ധങ്ങൾ, കുടുംബബന്ധങ്ങൾ എന്നിവ നമ്മുടെ ജീവിതത്തിലുടനീളം വന്നു പോകും. ഒരിക്കൽ നമ്മൾ പ്രിയ സുഹൃത്തുക്കളായി കരുതിയിരുന്ന ആളുകൾ അകന്നുപോയേക്കാം, പ്രണയ പങ്കാളികൾ വേർപിരിഞ്ഞേക്കാം, കുടുംബ ചലനാത്മകത കാലക്രമേണ മാറിയേക്കാം. ബന്ധങ്ങളുടെ നശ്വരമായ സ്വഭാവം, പ്രിയപ്പെട്ടവരുമൊത്തുള്ള സമയത്തെ വിലമതിക്കാനും നമ്മൾ ഒരുമിച്ച് സൃഷ്ടിക്കുന്ന ഓർമ്മകളെ വിലമതിക്കാനും നമ്മെ പഠിപ്പിക്കുന്നു.
പ്രപഞ്ചം പോലും നശ്വരത എന്ന ആശയത്തിൽ നിന്ന് മുക്തമല്ല. പ്രപഞ്ചത്തിലെ എല്ലാ വസ്തുക്കളും കാലക്രമേണ മാറ്റത്തിനും ക്ഷയത്തിനും വിധേയമാണെന്ന് ഭൗതികശാസ്ത്ര നിയമങ്ങൾ നിർദ്ദേശിക്കുന്നു. നക്ഷത്രങ്ങൾ ഒടുവിൽ കത്തിയെരിയുന്നു, പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ നശ്വരമായ സ്വഭാവം നമ്മുടെ സ്വന്തം മരണത്തെയും നമ്മുടെ നിലനിൽപ്പിന്റെ നശ്വരമായ സ്വഭാവത്തെയും ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നു.
എല്ലാത്തിന്റെയും നശ്വരതയെ സ്വീകരിക്കുന്നത് വർത്തമാന നിമിഷത്തോടുള്ള കൂടുതൽ വിലമതിപ്പിലേക്കും പ്രപഞ്ചത്തിലെ എല്ലാത്തിന്റെയും പരസ്പരബന്ധിതതത്വത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ധാരണയിലേക്കും നയിക്കും. നമ്മെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള ലോകത്തിന്റെ നശ്വരമായ സ്വഭാവം അംഗീകരിക്കുന്നതിലൂടെ, കൂടുതൽ പൂർണ്ണമായി ജീവിക്കാനും നമുക്ക് നൽകിയിരിക്കുന്ന ക്ഷണികമായ നിമിഷങ്ങളുടെ ഭംഗി സ്വീകരിക്കാനും കഴിയും.
